Η Εισαγγελία της Κωνσταντινούπολης εξέδωσε πρόσφατα εντάλματα σύλληψης κατά του Πρωθυπουργού του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, καθώς και Τουρκία: Τι σημαίνει το ένταλμα σύλληψης εναντίον του Νετανιάχου;-Κίνηση ουσίας ή εντυπωσιασμού από τον Σουλτάνο;
Η Εισαγγελία της Κωνσταντινούπολης εξέδωσε πρόσφατα εντάλματα σύλληψης κατά του Πρωθυπουργού του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, καθώς και κατά 36 υψηλόβαθμων πολιτικών και στρατιωτικών στελεχών του Ισραήλ.
Οι κατηγορίες αφορούν υποτιθέμενες πράξεις γενοκτονίας και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που συνδέονται με στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Λωρίδα της Γάζας. Η εξέλιξη αυτή προσελκύει το διεθνές ενδιαφέρον τόσο από νομική όσο και από πολιτική σκοπιά, ενώ παράλληλα εγείρει ερωτήματα σχετικά με τα όρια και την πρακτική εφαρμογή της διεθνούς ποινικής δικαιοδοσίας.
Η νομική βάση για την έκδοση των ενταλμάτων στηρίζεται στον τουρκικό Ποινικό Κώδικα, κυρίως στα άρθρα 76 και 77, που προβλέπουν τα αδικήματα της γενοκτονίας και των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας. Σύμφωνα με αυτές τις διατάξεις, τα συγκεκριμένα εγκλήματα υπάγονται σε καθεστώς καθολικής δικαιοδοσίας.
Αυτό σημαίνει ότι η Τουρκία μπορεί θεωρητικά να ασκήσει δίωξη για πράξεις που διαπράχθηκαν εκτός της επικράτειάς της και δεν στρέφονται άμεσα κατά Τούρκων πολιτών. Η προσέγγιση αυτή ευθυγραμμίζεται με τις βασικές αρχές του διεθνούς ποινικού δικαίου, όπως αυτές έχουν ενσωματωθεί στο εθνικό δίκαιο πολλών κρατών και διεθνών συμφωνιών.
Παρά το σαφές νομικό υπόβαθρο, η υλοποίηση των ενταλμάτων αντιμετωπίζει σημαντικά πρακτικά και πολιτικά εμπόδια. Η καθολική δικαιοδοσία δεν εγγυάται την αυτόματη σύλληψη ή εκδίκαση των κατηγορουμένων, ειδικά όταν πρόκειται για ηγέτες ξένων κρατών με ισχυρή πολιτική και διπλωματική προστασία. Ωστόσο, τα εντάλματα αυτά έχουν συμβολική αξία, αποτυπώνοντας την προσπάθεια της Τουρκίας να προβάλλει τη δέσμευσή της στο διεθνές ποινικό δίκαιο και να ασκήσει πίεση σε διεθνές επίπεδο.
